Innovatieve arbeidsorganisatie en werkbaar werk: een spanningsveld?

"Het is belangrijk om als vakbond kritisch te zijn"

De arbeidsorganisatie op een vernieuwende manier aanpakken. Dat is wat ‘innovatieve arbeidsorganisatie’ (IAO) beoogt. Zelfsturende team zijn daar een bekend voorbeeld van. Maar heel vaak is die IAO vooral een werkgeversverhaal: een manier om met minder werknemers meer te presteren.

Daarover wisselden verschillende vakbonsdelegees tijdens een studiedag op 2 juni 2015 hun ervaringen uit. “IAO is al tijdje geleden geïmplementeerd,” vertelde een delegee. “Het is belangrijk om als vakbond kritisch te zijn! De werkgever gebruikt innovatie om de boel sneller te laten gaan, met minder volk en door taken extra te geven zonder dat wij er extra voor betaald te worden.”

Maar de vakbond kan IAO ook aangrijpen om meer aandacht te eisen voor de kwaliteit van de arbeid. Want arbeidsorganisatie is niet alleen de verantwoordelijkheid van de werkgever. Het kan ook een manier zijn om het werk werkbaarder te maken, zo betoogde dan weer professor Christophe Vanroelen van de Vrije Universiteit Brussel.

Over dat aspect getuigde aan andere delegee: “De voordelen zijn wel dat je meer verantwoordelijkheid krijgt, iedereen krijgt alle grafieken in de plaats van enkel de leidinggeven. De job wordt ook interessanter als je de metingen zelf mag uitvoeren.”

Enkele delegees van Samsonite Europe, BNP-Paribas Fortis en BASF getuigden hoe IAO in hun bedrijf wordt ingevoerd (en soms ook weer werd afgevoerd). Volgens professor Vanroelen stelt IAO de vakbond voor belangrijke uitdagingen: langer leven betekent niet per sé dat we ook langer gezond blijven, IAO kan ervoor zorgen dat het werk intensiever wordt, IAO leidt niet altijd naar een verbeterde kwaliteit van de arbeid.

Caroline Copers, algemeen secretaris van het Vlaams ABVV, deed nog een warme oproep om als vakbond aandacht te hebben voor IAO in bedrijven.

* * *

De studiedag was een organisatie van Vlaams ABVV, ACV en ACLVB ism Universiteit Antwerpen.